24 t/m 27 september 2019. The Institute for Artists’ Estates Berlijn

English text below

‘Is it worth it?’, opperde een van de deelnemers openhartig op de derde dag van de internationale bijeenkomst over artists’ estates in Los Angeles. Een vraag die bijna impertinent is voor een beheerder van een kunstenaarsnalatenschap – een estate. Want, zou je zeggen, het is toch een eer om een nalatenschap te beheren? En wie doet het anders, als jij het als erfgenaam (partner, kind, broer of zus, vriend, ouder!, onderzoeker, of jarenlang toegewijd studio-assistent) niet oppakt? Je kunt al die werken en het archief met kostbare en gevoelige informatie toch niet aan hun lot overlaten? Of erger nog, aan een galerie, of naar de veiling brengen?

‘Alles van waarde is weerloos’, de klassieke regel uit het gedicht de zeer oude zingt: van Lucebert uit 1974, komt vaak bij me op als het over kunstenaarsnalatenschappen gaat. De weerloze nalatenschap, die een appèl doet op toewijding en bescherming.

Tijdens de vier-daagse workshop, word ik met een groep van ongeveer dertig deelnemers uit de VS, Zuid-Amerika en Europa door een indrukwekkende stoet van lezingen en locaties in Los Angeles geleid. Professioneel en succesvol management van een artist’s estate is het centrale thema. Hoofdonderwerpen zijn het juridische kader, het archief, het oeuvre en het perspectief vanuit musea, de academische wereld en de markt. In de uren eromheen, de autoritten door het drukke verkeer, de lunches en het informele samenzijn wordt er enthousiast en openhartig uitgewisseld. Het merendeel van de deelnemers is vrouw, en dat geeft tevens te denken. Zij nemen als estatemanagers de veelomvattende taken op zich rondom het beheren en promoten van het werk, het opzetten van een catalogue raisonné (‘a project as tough as the LA traffic; calculate twice as much time!’, volgens Andrea Theil van de Roy Lichtenstein Foundation), het onderhandelen met galeries, kortom: het runnen van de business.

Inherent aan de dominantie van mannen in de westerse kunst van de afgelopen decennia is de hoeveelheid estates en foundations die om hen zijn gevormd, zoals die van Donald Judd, Roy Lichtenstein, Andy Warhol, Robert Rauschenberg, R.B. Kitaj, Mike Kelly, David Hockney, etc. Er gaat veel geld in om, en als je op google zoekt op de naam van een kunstenaar en het woord ‘estate’ dan stuit je vaak op rechtszaken over authenticiteit en het wel of niet opnemen van een werk in een catalogue raisonné. 

Veel geld enerzijds, en anderzijds de behoefte om in de geest van de kunstenaar zijn werk in leven te houden en waar mogelijk ook anderen te stimuleren en inspireren. Dat maken met name Lisa Le Feuvre en Mary Stevens duidelijk, vertegenwoordigers van respectievelijk de Holt/Smithson Foundation (Nancy Holt en Robert Smithson) en de Mike Kelly Foundation. Zij werken vanuit een heldere visie gebaseerd op het gedachtengoed van de kunstenaars, die meer vrijheid en tegelijkertijd meer focus geeft. Zoals Holt en Smithson zijn er meer nalatenschappen van kunstenaarsduo’s. Zoals die van de in Nederland succesvolle Ed en Nancy Kienholz, beheerd door LA Louver.

Estate-vorming is ook canonvorming. En in dit verband is er meer aandacht voor vrouwelijke kunstenaars gewenst, voor niet-westerse kunstenaars en voor kunstenaars van wie het werk minder prominent op de kunstmarkt aanwezig is, denk aan videokunst en net-art. Deze onderwerpen komen nog nauwelijks aan bod. Dat geldt ook de aandacht voor oral history en de conservering van complexe installaties, conceptuele kunst en performance-art. Een terrein waar wij in Nederland (oa UvA en RCE) voorlopers zijn.

• 

• 

• 

• 

• 

Pro-actief handelen is key en een veelgehoord advies aan kunstenaars is: orden je werk goed bij leven (zoals Frank Zappa ooit Gustave Flaubert citeerde: ‘Be regular and orderly in your life, so that you may be violent and original in your work’ ). En stel een helder en ondubbelzinnig testament op!

Het uitzicht op onsterfelijkheid in de titel ‘Artists’ Legacies. Planning Immortality’, zit ’m niet alleen in het doeltreffend managen en promoten van kunstwerken, maar naar mijn idee vooral in het faciliteren van mogelijkheden tot inspiratie (letterelijk ‘inademing’, ‘bezieling’) voor andere kunstenaars, onderzoekers en het publiek. Meer hierover hopelijk een volgende keer!

Links

• Artikel over de workshop door Jori Finkel in The Art Newspaper
• Lees het interview over mijn onderzoek: Mondriaan Fonds

---

EN / Los Angeles Workshop. Artists’ Estates. Planning Immortality. September 2019

24th – 27th September 2019. The Institute for Artists’ Estates Berlin

“Is it worth it?”, one of the participants frankly suggested on the third day of the international meeting about artists’ estates in Los Angeles. A question that is almost impertinent for a manager of an artist legacy – an estate. Because, you would say, isn’t it an honor to manage an estate? And who else does it, if you don’t pick it up as an heir (partner, child, brother or sister, friend, parent !, researcher, or years of dedicated studio assistant)? You cannot leave all those works and the archive of valuable and sensitive information to their own devices, can you? Or even worse, to a gallery, or taking it to the auction?

“Everything of value is defenseless [alles van waarde is weerloos],” the classic line that Dutch poet and painter Lucebert (1924-1994) wrote in 1974, often comes to my mind regarding artists’ legacies. The defenseless legacy, which appeals to dedication and protection.

During the four-day symposium, a group of about thirty participants from the US, South America and Europe went through an impressive ‘procession’ of lectures and locations in Los Angeles (a.o. LA Louver, The Getty, Christie’s, Villa Aurora / Thomas Mann House) Angeles. Professional and successful management of an artist’s estate is the central theme. Main subjects are the legal framework, the oeuvre, the archive and the perspective from museums, academia and the market. In the ‘free’ hours, the rides through the busy LA traffic, the lunches and the very pleasant informal gatherings, there is an enthusiastic and frank exchange of experiences and ideas. The majority of the participants are women, and we discuss the meaning of that. As estate managers, they take on the comprehensive tasks, they manage and promote the work, set up a catalogue raisonné (‘a project as tough as the LA traffic; calculate twice as much time!’, according to Andrea Theil of the Roy Lichtenstein Foundation), they do the negotiating with galleries, in short: they run the business.

There has been a consensus on the dominance of men in Western art in recent decades. Corresponding to this is the amount of estates and foundations formed around them, such as those of Donald Judd, Roy Lichtenstein, Andy Warhol, Robert Rauschenberg, R.B. Kitaj, Mike Kelly, David Hockney, etc. A lot of money is involved, and when you google the name of an artist and the word “estate” you often come across lawsuits about authenticity and whether or not to record a work in a catalogue raisonné. 

A lot of money on the one hand, and on the other hand the need to keep the work alive in the spirit of the artist. And, where possible, to stimulate and inspire others. Lisa Le Feuvre and Mary Stevens, representatives of respectively the Holt/Smithson Foundation (Nancy Holt and Robert Smithson) and the Mike Kelly Foundation of the Arts, point this out in their presentations. They work from a clear vision based on the ideas of the artists, which provides more freedom and at the same time more focus. (www.holtsmithsonfoundation.org and www.mikekellyfoundation.org) Like Holt and Smithson, there are more legacies of artist duo’s, such as Ed and Nancy Kienholz, famous in the Netherlands and Europe. Their archives are conserved by LA Louver.

Estates can posthumously influence the forming of the canon. And in this context, more attention is needed for female artists, for non-Western artists and for artists whose work is less prominent on the art market, such as video art and net art. These subjects are less often discussed. This also applies to the focus on oral history and the preservation and censervation of complex installations, conceptual art and performance art. An area where we are precursors in the Netherlands (including University of Amsterdam and RCE (Dutch Department for Cultural Heritage).

Acting pro-actively is key and a frequently heard advice to artists is: organize your work well (as Frank Zappa once quoted Gustave Flaubert: “Be regular and orderly in your life, so that you can be violent and original in your work” ). And make a clear and unequivocal testament!

The workshop’s subtitle “Planning Immortality”, is not only about effectively managing and promoting works of art, but in my opinion, it is mainly about facilitating opportunities for inspiration (literally “inhalation”, “reviving”) for other artists, researchers and the public. More about that hopefully a next time!

Links

• Article about the Workshop by Jori Finkel in The Art Newspaper
• Read about my project and research (in Dutch) Mondriaan Fonds